Yaşadığımız yıkım çok büyük. Onların izlerini silemeyiz. Ancak, bir sarsıntı ile bu sefer yarışmadan önce “hazırlanabiliriz”. Oturup suçlayacak birini arayabiliriz ama bunun kimseye bir faydası olmaz. Öyleyse Kendimizi suçlayarak başlayalım. Nerede yanlış yaptık?
Tüm bu süreç boyunca bilinçsizce hareket ettik. Ama isteyerek veya istemeyerek yaptığımız birçok şey faydasız; heba olmuş. Çünkü hatalarımız depremin ilk dakikalarında başlamadı. Çok daha öncesindendi.
Yaşadığımız sarsıntılardan önce çoğumuzun evinde sarsıntı çantası bile yoktu.
Bugün televizyonlarda ve sosyal medyada görüyoruz. “deprem çantası hazırlamak” başlığıyla birçok resim, içerik çıkıyor. Her yerde beyin sarsıntısı torbasının nasıl hazırlandığı anlatılıyor.
Çok uzun zaman önce değil; 5 Şubat’a geri dönebilseydik, neredeyse kimsenin deprem çantası olmadığını görürdük çünkü bir gün İhtiyacımız olabileceğine bile inanmadık.
Evlerimizdeki eşyaları tamir etmedik.
Evinizdeki dolap gibi, kütüphane duvara devrilebilecek mobilyaların sabitlenmesi zorunda. Elbette bu kolay bilgiyi hepimiz biliyorduk. Ancak şimdiye kadar çoğumuz sadece “bilmekle” yetindik.
Deprem gibi acil durumlarda yardımcı olabilecek uygulamaları önemsemedik.
Bir felaket anında, telefonumuzda çok fazla gereksiz uygulama varken yardımcı olabilecek uygulamalarindirmedik.
Ailemiz ve yakın arkadaşlarımızla “acil durum planı” yapmadık.
deprem gibi Acil bir durumda Buluşmak için bir yer belirlemedik. Burada toplanmadan önce neler yapabileceğimizi tartışmadık ve planlamadık.
Evlerimizde kaçak zeminler var.
İmar affını duyunca sevindik ve evimize bir kat daha olsun istedik. Ancak bu bizim binamız. ekstra yük taşıyacakDaha büyük sorunlara neden olabileceğini düşünmemiştik.
Daha fazla alan elde etmek için kolonları ve kirişleri kestik.
Bir kolon ne kadar önemli adı çalışma… pic.twitter.com/aTSSV7W9Be
— Anadolu Bey 🇹🇷 (@Anadolubey01) February 25, 2023
Genellikle binaların alt katlarında yer alan mağazalarımızda daha geniş alanlar istedik. Sadece bir odamızı genişletmek için binanın taşıma gücünü azalttık. Bunun için kolon ve kirişlere zarar verdik. zamandan zamana su borularını geçtikbazen “Ya bir kolon eksikse?”Tamamen ortadan kaldırdık.
Kestiğimiz, deldiğimiz, kırdığımız kolonlarBinamız ayakları üzerinde durmak üzereydi ve yaşadığımız depremde ayakta kalamayan birçok bina maalesef moloz oldu.
Kentsel dönüşüme karşı çıktık.
Bağlı olduğumuz belediyeler kentsel dönüşüm için kapımızı çaldığında “İstemiyoruz!” ölebileceğimizi söyledik Evlerimizden çıkmadık.
Müteahhitlere güvendik, binalarımızın sağlamlığını denetlemedik.
Yeni bir eve taşınırken yapılacak ilk şey binanın dayanıklılığını kontrol etmekti. Ama onu da yapmadık. Binalarımızın risk değerlendirmesini yaptırmadık, inşaat raporlarına bakmadık, zemin etüdünü yok saydık, kolon ve kirişlerini kontrol ettirmedik.
Ucuz personel tercih ettik.
Belki yaşadığımız maddi sıkıntılar, belki de “paramız cebimizde kalsın” düşüncesi bizi daha uygun fiyatlı binalar yapmaya itti. Kocaman binalar yaptık ama kim daha ucuza yaptırıyorsa yaptırdık. Kullandığı malzemelerin kalitesine bakmadık; indirim bile istedik, Canımız pahasına bir pazarlık yaptık.C30 yerine C20 beton kullanalım dedik.
….Ve sonra şunları yaşadık:
Hatalarımız bitmedi: Depremin ilk dakikalarından itibaren sosyal medyanın yanlış kullanılmasıyla başladık.
Özellikle Twitter’da enkaz altında kalan kişiler yaptıkları paylaşımlarla seslerini duyurmaya çalışıyordu. Paylaştıklarımızla onlara güvenmek yerine, kendimizi göstermek Biz denedik. Bunu sarsıntının ilk dakikalarından itibaren yaptık.
Sosyal medyadaki paylaşımlarımızla, canlı yayınlarla güldük(!).Hatta bazılarımız abarttı. “Deprem olsun, daha çok olsun!”kestirdi.
İnsanların korku ve paniğe kapılmasına neden olacak yanlış bilgilerin yayılmasına istemeden sebep olduk.
Sosyal medyada yayılma ve yayılma “Hatay’da baraj patladı!” Haber bir anda tüm halkı paniğe kaptırdı. enkazların başında Arama kurtarma ekipleri bile kaçmaya başladı.
Kısa sürede bu bilginin bir saçmalık olduğu anlaşılsa da ne yazık ki bu durum arama kurtarma ekiplerine verilmedi. boşa zaman.Ancak enkaz altındaki insanlar zamanla yarışıyorlardı.
Enkazdan çıkıp zor günler geçiren insanları sosyal medya hesaplarımızdan paylaştık.
Onların bir “geleceği” olduğunu unuttuk. Öbür gün ne yapıyoruz ki bu paylaşımlar tekrar tekrar karşılarına çıkabilir.düşünmedik
Enkaz altında onlarca insan varken sevinecek bir şey arıyorduk. İsimlerinin önüne “Mucize” ekledik. Biz böyle çağırdık. Acılarını yaşamalarına izin vermedik, konuşsunlar istedik.
Koordine edemedik.
Uzaktan da olsa deprem bölgesine yardım etmek istedik. Kimimiz bunun için kamyon kiraladık, çevrelerinden topladıkları yardımları doldurup deprem bölgesine gönderdik. Peki bu yardımları orada kim alacak? kimse karşılamadı yardımlar sokağa döküldü
Bu haliyle AFAD ve Kızılay ile koordineli bir şekilde yardımlarımızı göndermeliydik. Bunun yerine, kendi başımıza yaptığımız her hareket, deprem bölgesinde karmaşıklık.neden oldu.
Yardım için deprem bölgesine gönderdiklerimize bakmadık bile.
Belki de uzun zamandır oturduğumuz evin bir köşesinde duruyor, kullandığımız/kullanmadığımız birçok şey Deprem bölgesine gönderdik. Ama ne gönderdiğimize bakmadık bile. Bölgede hastalık riskini artırabilecek kullanılmış eşyaları gönderdik.
Sonuç olarak, yardım bekleyen insanlar gecelik, mayo, ağabey gibi maddelerle karşılaştı. Sırf bu nedenle deprem bölgesine gitmeden önce ve gittikten sonra yardım kutuları yeniden tasnif edildi.
Yetmedi bilinçsizce deprem bölgesine akın ettik.
Bölgedeki yollar ağır hasar gördü veya kapatıldı. Ulaşım çok zordu. Oturup beklemek istemedik, arabalarımızı doldurup yola çıktık. Hatta sağlam kalan sınırlı sayıda yolu da doldurduk. Hatta bazılarımız deprem bölgesinden paylaşmakgitmiş.
Bizden önce gitmesi gereken yardım, bizim de sebep olduğumuz bu kalabalıkta bölgeye ulaşmak çok zordu.
Deprem bölgesinde artık ulaşılamaz durumda olan insanlar varken enkaz altından çıkanları alkışladık.
Enkazın altından çıkanlar içeride başkalarının da olduğunu söylüyor. “Onları da kurtar!” o diyordu. Peki biz ne yaptık? O insanların hala orada olduğunu unutanları alkışladık, alkışladık. Başkalarının seslerini bastırdık.Muhtemelen duydukları/duymadıkları seslerle umutlarını bile yıktık.
NEREDEN?
Çünkü farkında değildik, iyi niyetli düşünüyorduk ve doğruyu bilmiyorduk. Başımıza gelebilecek felaketlerden habersizdik. Bildiğimiz birçok şeyi ilkokul ve lisede yaptığımız alıştırma ve derslerde öğrendik. Enkazdan çıkmış birine nasıl davranmamız gerektiği gibi bilgileri, Hiçbir derste ders vermediler. Kendimize yardım etmeye çalışıyorduk ama hiçbirimizin arama kurtarma eğitimi yoktu. Büyük bir felaketin ortasındaydık ve paniğe kapılıp eğitim görenlere yardım edemedik.
Çünkü eğitim seviyemiz düşük. TÜİK 2021 bilgilerine göre; Türkiye nüfusunun %2,5’i hala okuma yazma bilmiyor , %10’u herhangi bir okula gitmedi; %22,5 ilkokul, %25 ilkokul veya ortaokul, %22,4 lise mezunu. Yani ülkemizin büyük bir bölümü ilkokul, lise Egzersizleri görmedim bile ; Ayrıca beyin sarsıntısı gibi acil bir durumda ne yapılacağına dair hiçbir bilgisi yok.
Çünkü gerçek hayatta hiçbir şey Alıştırmalar ve derslerdeki gibi olmayacak. Tanıdığımız/tanımadığımız birinin yardım çığlığını duyduğumuzda hepimiz koşarız. Değerli olan; bir daha böyle bir durumla karşılaştığımızda aynı hataları tekrarlamamak. Ama hiçbirimiz siyasetçi değiliz. “Depreme karşı alacağınız önlemler nelerdir?” diye sormuyoruz bile. yetkililere “Deprem olursa ne yapacağız?” söylemiyoruz. Durum böyle olunca maalesef attığımız her adımda bir şeyler ters gidiyor.
